2001 Eski Türkiye'nin Son Yılı

2019 deniz tatilimin süresi içerisinde otel kitaplığında keşfettiğim ve sürükleyici yazı dili ile hızlıca bitirdiğim bir kitap oldu.

Türkiye'nin değişim sürecinde bir çok farklı kanaldan temin edilen arşiv bilgilerinin derlendiği, bölüm sonlarında ise olaylarda adı geçen şahısların röportajlarını barındıran bir inceleme kitabı olduğunu belirtebilirim.

Arka Kapak

“Türkiye nasıl değişti? Bazı şeyler nasıl da hiç değişmemiş? Her şey başka türlü olabilir miydi? Ve tabii asıl soru: Biz buraya nereden geldik?” Mirgün Cabas, 2001’in, Eski Türkiye’nin son yılının hikâyesini anlatıyor. Önce iktidarın, sonra düzenin, nihayetinde rejimin değiştiği bir sürecin sıfır noktasında ne vardı? 
Masadan havalanıp krize konan anayasa kitapçığı… Başbakanlık önünde sıraya giren protestocular… Banka enkazları vardı. First class kaçıp ekonomi sınıfında polislerin arasında geri getirilen işadamları… İsimlerinden fal tutulan yolsuzluk operasyonları… Piyasaların görevden aldığı bakanlar… “Başbakan sağlıksız mı yoksa sadece bakımsız mı?” tartışmaları vardı. TÜSİAD’ın her konuda fikrinin olduğu ve bunları açıklayabildiği günler… “Tek kişi partisi olmayacağız,” diyen AKP’nin Anayasa Mahkemesi sayesinde “normal doğum”la dünyaya gelişi… Askerlerin siyasetçilere bitmeyen kini... Tüm bunların arasından uzaylıya taş atan köylü, İtalya’ya Fiorentina biletiyle gidip Milan üzerinden dönen Fatih Terim, “profesör” lakaplı kapkaççılar, konuklarına, “Efendim siz şarlatan mısınız?” diye soran anchorman’ler, mallarını karılarıyla paylaşmak istemeyen ama dondurulmuş embriyoya miras bırakma peşindeki milletvekilleri, Öcalan’ı İmralı’dan kaçırma teklifini reddeden PKK’lılar, cezaevinde kafa kesen çeteciler bize bakıyor. Aktörlerinin ve tanıklarının da katkılarıyla 31 kısım tekmili birden, Eski Türkiye’nin yoğun bakımdaki günlerinin hikâyesi…

Uyuyan Ölüm

Agatha Christie'nin büyüleyici olay örgülerinden birinde daha uyuyan ölümü uyandırmaya çalışanların maceralarında kaybolmaya hazırsanız okumanızı tavsiye ederim. Sonunda yine yeni yeniden ters köşe olduğum bir cinayet çözümlemesi ile karşılaştığımı belirtmeden geçemeyeceğim.

Arka Kapak

Gwenda yeni evine taşındıktan kısa bir süre sonra, garip olaylar meydana gelmeye başlar. Evi modern bir hale sokmak için verdiği uğraşlara rağmen, evin ürkütücü geçmişiyle ilgili pek çok şey öğrenir. Daha kötüsü, merdivenlerden üst kata her çıkışında anlamsız bir korku tüm benliğini sarmaya başlar.

Korkuya kapılan Gwenda hayatını kuşatan hayaletlerden kurtulmak için Miss Marple'dan yardım ister. Ve iki kadın, yıllarca önce işlenmiş mükemmel bir cinayeti çözmek için bir araya gelirler.

"Sonunda büyük bir tatmin duygusu bırakan çapraşık sürprizlerle dolu bir bulmaca" Sunday Express

Şansın Matematiği

Joseph Mazur, rastlantıların matematiği ve efsanesi şeklinde tanıttığı kitabını hikayeler, matematik, analiz ve kafa kaşıyanlar bölümleri ile oluşturmuş bulunmaktadır. Kitap okuyucusuna, rastlantıların gizemine, nasıl olageldiklerine ve mucizelerini nasıl sürdürebildiklerine odaklanan meraklı bir mercek sunmaktadır. Kitap, rastlantıların neden olduğunu açıklamak için onların gerçekleşme sıklıklarının ardındaki sürprizleri ifşa etmekle kalmayıp, olgulara bakma biçiminizi de değiştirmektedir. Yaşadığımız günlük olayların ve içinde bulunduğumuz koşulların büyük çoğunluğu basit yollarla başımıza gelmezler, aslında bizim dikkat sınırlarımızın ötesinde başka birçok olay ve koşullarla bağlantılıdırlar sonucuna ulaşmaktadır.

Arka Kapak

“Joseph Mazur’un Şansın Matematiği, okuru en uç olasılıkların tehlikeli ve tuhaf topraklarında gezdirirken elini hiç bırakmıyor; nedeni bağıntıdan ve olayı salt rastlantıdan ayırt ediyor.”

-Jordan Ellenberg, How Not to Be Wrong: The Power of Mathematical Thinking’in yazarı-

“Gerçek hayat veya kurgudan alınan çok sayıda ilgi çekici rastlantıyı olasılık ve istatistiğin basit ve o kadar da basit olmayan matematiksel kavramlarıyla birlikte örerken, çeşitli tuhaf olayları ince detaylarıyla açıklayan usta bir yazarlık, bir yetenek gösterisi. Mazur’un kitabı size bu matematiğin bir kısmını öğretirken, şansın yaşamınızdaki rolünü büyülü düşünmeye başvurmadan anlama konusunda oldukça iyi bir donanım kazandırmış olacak.”

-Gizem Karaali, Journal of Humanistic Mathematics dergisinin editörü-

“Joseph Mazur, şans ve sürprizin tuhaf topraklarında bize açıklık ve çekicilikle yol gösteriyor. Bariz bir şekilde dikkat çeken rastlantıların, biz dünyanın büyüklüğünü hafife aldığımız için genellikle bizim hayal ettiğimizden daha fazla ihtimal dâhilinde olduğunu açıklıyor… Muhteşem bir kitap, batıl inanç ile kolay aldatılmanın panzehiri.”

-Ian Stewart, Güzellik Neden Gerçekliktir ve Yaşamın Matematiği kitaplarının yazarı-

“Bazı insanlar anlayamadıkları olayların arkasında tanrıya kadar gidebilecek mucizeler ararlar, bazen de yaratırlar. Örneğin, bir saniye önce aklınızdan geçen birisini köşeyi döndüğünüzde karşınızda bulursunuz ve bir an için medyum olduğunuzu ya da olağanüstü kabiliyetleriniz olduğunu sanırsınız. Kitapta buna benzer akıl almaz tesadüflerin hiç de gerçekleşemeyecek tesadüfler olmadığı, matematik-olasılık biliminin bu gibi tesadüfleri çok da basit, hemen hemen herkesin anlayabileceği hesaplamalarla izah edilebildiği gösterilmektedir. Herkesin merak, zevk ve ilgi ile okuyabileceği bir kitap!”

-Yılmaz Akyıldız, Matematik Profesörü-

“Bu tanıtım yazısını okuma şansınız oldukça düşüktü. En kaba hesapla bu ancak 50.000’de bir. Ama yine de ... işte buradasınız. Bu çok uzak görünen rastlantının gerçekleşmiş olması ne kadar tuhaf? İşte, sevgili okur elinizdeki kitap bu sorunun doğru yanıtını içeriyor.”

-Charles Seife, Zero: The Biography of a Dangerous Idea’nın yazarı-

“Şans ve rastlantının gizemlerini keşfe çıkan kitaplar arasına The Black Swan (Siyah Kuğu) ve The Improbability Principle tadında heyecan verici bir katkı.”

-David J. Hand, Imperial College’da matematik profesörü ve The Improbability Principle’ın yazarı-

“Sıradan bir okur olarak Şansın Matematiği sizi şaşırtacak. Örneğin DNA eşleşmesinin mahkemede her zaman kesin kanıt olmadığını ya da Disneyland’a yaptığınız tek seyahatte bir tanıdığınıza rastlama olasılığının düşündüğünüz kadar da beklenmedik bir şey olmadığını öğreneceksiniz. Matematikçi Joe Mazur, olasılığa dayalı sonuçların aslında çoğu zaman beklenmedik ve sezilmesi olanaksız şeyler olmadıklarını gösterdiği mükemmel bir kitaba imza atmış.”

-Florin Diacu, Ödüllü kitap Megadisasters: The Science of Predicting the Next Catastrophe’un yazarı-

Makineler Her Şeyi Yaptığında Biz Ne Yapacağız

Kitap 3 yazara sahip; Malcolm Frank, Paul Roehrig ve Ben Pring. Yapay Zeka, Algoritmalar, Botlar ve Büyük Veri Çağında öne geçmek için yapılması gerekenleri bir rol haritası mantığında aktarmaktadır. Gelecek beş yılda yapay zekanın neler yapacağına dair pragmatik öneriler istiyorsanız doğru kitabı buldunuz demektir. 

Makineler mevcut çalışanların işlerini elinden aldığında, büyük ölçekte bakıldığında, yeni makineler daha önce hiç olmadığı kadar iyi, verimli ve tatminkar işler de yaratacak. Yaşam standardımızı yükseltecekler ve Batı dünyasında son elli yılda gördüğümüzden çok daha güçlü olacak bir yaygın ekonomik büyüme dönemini başlatacaklar. 

Arka Kapak

Yapay zekâ ve robotlar film sahnelerinden çıkalı çok oldu, artık evde ya da ofiste Siri’den Alexa’ya, Uber’den Waze’e kendi kendine öğrenen akıllı makinelerle çevriliyiz. Üstelik bu daha başlangıç. Makineler gün geçtikçe işlerimizi bizden daha iyi yapmaya başlıyor.

Peki makineler her şeyi yaptığı zaman siz ne yapacaksınız? Robotun biri işinizi elinizden mi alacak? Çalıştığınız şirkete ne olacak? Yaptığınız iş on yıl sonra neye benzeyecek?

Ünlü danışmanlık firması Cognizant-Center for the Future of Work’ün liderleri Malcolm Frank, Paul Roehrig ve Benjamin Pring, Makineler Her Şeyi Yaptığında Biz Ne Yapacağız’da dünyanın önde gelen şirketleriyle yaptıkları çalışma ve araştırmalar sayesinde geliştirdikleri AHEAD modelini anlatıyor, işinizde uygulayabileceğiniz akılcı ve uygulanabilir önerilerde bulunuyorlar.

Sadece teknoloji alanında değil hangi sektörde olursanız olun, ister kurumsal bir şirkette çalışın, ister kendi işinizi yapın, Makineler Her Şeyi Yaptığında Biz Ne Yapacağız yeni dijital çağda ayakta kalmak ve bir adım öne geçmek için rehberiniz olacak.

Çekirge (Oyun, Yaşam ve Ütopya)

Kitaptaki Çekirge, Ezop'un tedbirsizlik simgesi olarak sonsuza dek ünlendirildiği Çekirge'dir. Masal, yaşam ve ölüm çizgisinde Çekirge'nin ütopik varoluşunun oyun oynama ile çok derinden ilgili olduğu savı bulunur; bu nedenle kitap bir oyun kuramı oluşturmaya adanmıştır. 
Kitap, geleneksel bir felsefe kitabı niteliğindedir. Bu, bir tanımı bulma ve formüle etme; bu buluşun ima ettiği şeyleri, bizi şaşırtıcı, bazen düzen bozucu yönlere götürseler de izleme girişimidir. 

Arka Kapak

Günümüzde boş zamanı doldurma aracı olarak görülen ve yararsız diye küçümsenen oyun, bir varoluş ideali olarak ütopyanın en temel öğesi olabilir mi? Bernard Suits, esprili bir üslupla yazılmasına karşın ciddi bir felsefe metni olan bu kitabında, sorunu, Doğu’nun oyuncu ve bilge Çekirge’si aracılığı ile çok farklı bir duruş noktasından tartışmayı deniyor.Alternatif bir oyun teorisi ortaya koymak üzere yola çıkan Suits, öncelikle güçlü mantık yürütmelere dayalı argümanlarla oyunun tanımını yapmaya çalışıyor. Oyun kavramına net bir çerçeve çizme çabasıyla, satrançtan spora, kağıt oyunlarından insanların birbirine oynadığı oyunlara kadar oyun kapsamına giren her şeyi didik didik ediyor. Ciddi, ama aynı zamanda son derece eğlenceli bir felsefe metni olan Çekirge, diyaloglardan oluşmuş rahat okunan bir kitaptır; ve hayatımızın en temel öğelerinden biri olduğu halde iktisadi akıl tarafından dışlanan oyunu bir varoluş ideali olarak tekrar hatırlatmaktadır.Oyun yeteneğini henüz yitirmemişler için...